Kwas hialuronowy nie bez powodu jest jednym z najpopularniejszych składników kosmetycznych – dzięki niemu skóra jest nawilżona i sprawia wrażenie młodszej. Dermatolodzy ostrzegają jednak, że nieprawidłowo używany, może cerze bardziej zaszkodzić niż pomóc.
Spis treści
Wbrew temu, co sugeruje jego nazwa, kwas hialuronowy nie jest kwasem, tylko polisacharydem zaliczanym do grupy glikozaminoglikanów – odzwierzęcych wielocukrów.
Występuje naturalnie w niemal wszystkich tkankach organizmów żywych. U człowieka kwas hialuronowy można znaleźć w macierzy zewnątrzkomórkowej, skórze, ciele szklistym oka, mazi stawowej, tkance mózgowej i mięśniowej, w płucach, nerkach i mózgu, w dyskach międzykręgowych oraz w pępowinie.
Największym magazynem kwasu hialuronowego u ludzi (w zależności od źródeł mowa jest o 50 do 56%) jest skóra, a dokładniej przestrzeń międzykomórkowa naskórka oraz skóra właściwa. Kwas hialuronowy, zaraz po kolagenie, jest najważniejszym składnikiem ludzkiej skóry.
Niestety, z czasem (mniej więcej od 25. roku życia) zasoby kwasu hialuronowego w skórze człowieka zaczynają się zmniejszać. Między 25. a 50. rokiem życia jest go o połowę mniej, a po 60. roku życia w skórze znajduje się tylko 20% jego pierwotnej ilości. A efektem tego ubywania kwasu hialuronowego są zmarszczki.
Kwas hialuronowy jest higroskopijny, co oznacza co oznacza, że jego cząsteczki są w stanie wiązać i pochłaniać cząsteczki wody. Jedna cząsteczka kwasu hialuronowego jest w stanie związać około 250 cząsteczek wody, a w środowisku wodnym może zwiększać swoją objętość nawet 1000-krotnie.
Za sprawą tej swojej właściwości, a konkretnie wiązania wody w skórze właściwej, kwas hialuronowych sprawia, że skóra jest odpowiednio uwodniona, sprężysta i elastyczna. To on, razem z kolagenem i elastyną zapewniają jej młody wygląd.
A gdy – zwykle w tym samym momencie, co kolagenu i elastyny – kwasu hialuronowego zaczyna ubywać, rozpoczyna się starzenie skóry i pojawiają się pierwsze zmarszczki.
Ale obecność kwasu hialuronowego w skórze to nie tylko warunek jej odpowiedniego nawilżenia i młodego wyglądu. Przyspiesza on bowiem również gojenie się ran oraz łagodzi stany zapalne i podrażnienia.
Medycyna i przemysł kosmetyczny od lat wykorzystują kwas hialuronowy pozyskiwany przy okazji fermentacji różnych szczepów bakterii (m.in. Streptococcus zooepidemicus, S. equi, Pasteurella multocida).
Kwas hialuronowy jest uznawany za nie tylko wyjątkowo skuteczną, ale też bardzo bezpieczną substancję – jest biozgodny z tkankami i nie wywołuje alergii ani podrażnień.
Sprawdza się w pielęgnacji każdego rodzaju skóry, ale szczególnie polecany jest osobom z cerą suchą lub odwodnioną, dojrzałą oraz wrażliwą i skłonną do podrażnień.
Kwas hialuronowy można znaleźć w zasadzie w wszystkich rodzajach kosmetyków – kremach, serach, maseczkach, szamponach i odżywkach do włosów, a także w produktach służących do makijażu (pomadkach, podkładach nawilżających).
W składach kosmetyków kosmetyków spotykamy zwykle trzy rodzaje kwasu hialuronowego:
Kwas hialuronowy występuje w kosmetykach w różnych postaciach i pod różnymi nazwami. Najczęściej spotykaną jego formą jest polisacharyd, czyli właśnie kwas hialuronowy (Hyaluronic Acid), który pozostaje na powierzchni skóry.
Inną bardzo popularną formą kwasu hialuronowego jest hialuronian sodu (Sodium Hyaluronate), czyli sól sodowa kwasu hialuronowego, która ma dużą zdolność wiązania cząsteczek wody i występuje naturalnie w ludzkim organizmie.
Na liście składników kosmetyków znajdziemy również pochodną hialuronianu sodu (Sodium Hyaluronate Crosspolymer), która wiąże i zatrzymuje wodę w skórze oraz hydrolizowany hialuronian sodu (Hydrolyzed Sodium Hyaluronate), który dzięki swojej małej masie cząstęczkowej świetnie nawilża skórę.
W kosmetykach występuje też hydrolizowany kwas hialuronowy (Hydrolyzed Hyaluronic Acid), który również charakteryzuje mała masa cząsteczkowa oraz wyjątkowa skuteczność w nawilżaniu skóry.
Rzadziej na liście składników kosmetyków widnieje acetylowany hialuronian sodu (Sodium Acetylated Hyaluronate), który wykazuje duże powinowactwo do skóry, zapewnia jej długie i intensywne nawilżenie, wygładza ją i zmiękcza.
Kwas hialuronowy zawarty w kosmetykach zapobiega utracie wody z naskórka i poprawia nawilżenie skóry, wspomaga jej regenerację, poprawia jej elastyczność i sprężystość oraz zmniejsza drobne bruzdy i zmarszczki.
Kwas hialuronowy sprawia też, że skóra staje się mniej podatna na podrażnienia, odzyskuje blask, a jej koloryt się wyrównuje.
Od lat 90. kwas hialuronowy jest składnikiem preparatów wykorzystywanych w medycynie estetycznej. Preparaty z nim w składzie są wprowadzane w tkanki za pomocą cienkich igieł bądź kaniuli.
Kwas hialuronowy stosowany podczas zabiegów medycyny estetycznej występuje w dwóch podstawowych formach – jako:
Sieciowanie polega na chemicznym łączeniu łańcuchów kwasu hialuronowego tak, by zwiększyć jego odporność i spowolnić jego rozkładanie się w skórze. Dzięki temu, efekt uzyskany podczas zabiegu medycy estetycznej utrzymuje się nawet nawet do 1,5 roku.
Usieciowany kwas hialuronowy wykorzystywany jest najczęściej do:
Sieciowanie sprawia, że preparaty z kwasem hialuronowym mają różną lepkość, gęstość, konsystencję, elastyczność i twardość. I dlatego właśnie różnego rodzaju wypełniacze z kwasem hialuronowym wykorzystywane są do różnego rodzaju zabiegów (np. inne będą podawana w ruchomą okolicę ust, a inne podczas zabiegu modelowania twarzy).
Choć kwas hialuronowy niewątpliwie służy skórze, trzeba wiedzieć jak go używać, żeby jej... nie zaszkodzić. Największą zaletą kwasu hialuronowego jest jego zdolność do wiązania i zatrzymywania cząsteczek wody. Ale skąd kwas hialuronowy pobiera te cząsteczki wody?
Endogenny kwas hialuronowy – czyli ten, który występuje naturalnie w ludzkim organizmie – wiąże wodę, która znajduje się w krwi i którą dostarczamy organizmowi w diecie.
Za to kwas hialuronowy nakładany na skórę w kosmetykach "pobiera" ją ze skóry i zamiast ją nawilżać – odwadnia ją. Dlaczego? Bo ta "pobrana" ze skóry i zgromadzona na jej powierzchni woda odparowuje.
Można się jednak uchronić przed takim działaniem kosmetycznego kwasu hialuronowego, tworząc na skórze za pomocą innych składników pielęgnujących tak zwaną warstwę okluzyjną, która zapobiega odparowywaniu wody.
Jest to szczególnie ważne, jeżeli w kosmetyku kwas hialuronowy zajmuje na liście składników wysoką pozycję, co oznacza że jest go w nim najwięcej.
Jeśli więc po oczyszczeniu cery, chcemy nałożyć na nią serum, którego najważniejszym składnikiem jest kwas hialuronowy, powinniśmy:
